Podela profita sa zaposlenima – učešće zaposlenih u raspodeli ostvarene dobiti
Predmet i osnov za isplatu
Učešće zaposlenih u raspodeli ostvarene dobiti ne smatra se zaradom već ima karakter drugih prihoda. Članom 14. Zakona o radu utvrđeno je da se ugovorom o radu ili odlukom poslodavca može utvrditi učešće zaposlenog u raspodeli ostvarene dobiti. Prema Zakonu o privrednim društvima da bi zaposleni mogli da ostvare to pravo potrebno je da to pravo bude uređeno opštim aktom društva kao i da skupština ili upravni odbor donese odluku o raspodeli dobiti.
Predmet raspodele dobiti je iznos koji je u poslovnim knjigama iskazan na računu 340-Neraspoređeni dobitak ranijih godina. Odluka se donosi posle sastavljanja finansijskih izveštaja za prethodnu godinu.
Poreski tretman
Pošto učešće zaposlenih u raspodeli dobiti ima karakter drugih prihoda, ono se oporezuje u skladu sa Zakonom o porezu na dohodak građana. Primenom stope od 20% na osnovicu koja čini bruto prihod umanjen za normirane troškove u visini od 20%. Ova vrsta prihoda se uključuje i u godišnji porez na dohodak građana. Prema mišljenju Ministarstva finansija i privrede na ova primanja zaposlenih obračunava se i doprinos za penzijsko i invalidsko osiguranje u visini od 25,5% na bruto prihod umanjen za 20% normiranih troškova. Ukoliko je primanje utvrđeno u neto iznosu potrebno je izvršiti preračun na bruto primenom koeficijenta 0,636. Neto iznos podeliti sa koeficijentom da bi se dobio bruto iznos.
Društvo kao isplatilac prihoda ima obavezu da obračuna, obustavi i isplati porez i doprinose u momentu isplate prihoda. Takođe i da podnese poresku prijavu PPP-PD. Šifra vrste prihoda, koja se unosi u poresku prijavu PPP-PD za isplatu učešće zaposlenih u raspodeli dobiti, je 616.
Računovodstveni aspekt učešća u dobiti
Prema Međunarodnim računovodstvenim standardima sva primanja zaposlenih se priznaju kao rashod u finansijskim izveštajima. Proznaju se u onom periodu u kome su nastali. U skladu sa našim propisima kada se radi o učešću zaposlenih u raspodeli ostvarene dobiti, ova isplata se evidentira kao smanjenje neraspoređenog dobitka, a ne kao rashod perioda. Ovakav tretman odstupa od zahteva Međunarodnih računovodstvenih standarda.
Obračun poreza i doprinosa
Ukoliko je iznos učešća u raspodeli dobiti utvrđen u neto iznosu tada ćemo prvo izvršiti preračun sa neta na bruto na sledeći način:
Primer za knjiženje
Isplata učešća zaposlenih u raspodeli dobiti se knjiži na teret neraspoređene dobiti sledećim stavom za knjiženje:
