Три дрвени коцки наредени вертикално со зелени букви „E“, „S“ и „G“, кои ги претставуваат ESG критериумите (животна средина, општествена одговорност, управување). Околу коцките има зелени лисја и растенија, симболизирајќи одржливост. Позадината е светлосина.
18. февруари, 2025

ESG известување за одржливост – што нè очекува?

ESG известувањето за одржливост станува клучна тема во деловниот свет. Сè повеќе компании ја препознаваат важноста на транспарентноста во однос на еколошкото, општественото и корпоративното управување (ESG). Како што регулативите стануваат построги, а очекувањата на потрошувачите и инвеститорите растат, известувањето за одржливост преминува од опционална во задолжителна практика.

Во овој текст истражуваме што нè очекува во иднината на оваа област.

Известување за одржливост низ призмата на ESG критериумите

Европската унија во април 2021 година ја усвои CSRD директивата, која поставува рамка со поголем фокус на три области. Овие области се однесуваат на сите засегнати страни (претпријатија): животна средина, општествена одговорност и корпоративно управување (англ. ESG: Environmental, Social, Governance).

  • Животна средина – опфаќа сеопфатна проценка на влијанието на компанијата врз околината: јаглероден отпечаток, употреба на опасни хемикалии во производните процеси, управување со отпад, водни ресурси и енергија.
  • Општествен аспект – се однесува на степенот на општествена одговорност на компанијата: како се грижи за добросостојбата на целото општество, односите со вработените и партнерите, обезбедување можности за учење и личен раст.
  • Корпоративно управување – ги вклучува практиките на менаџментот во поттикнување позитивни промени, диверзитет, независност, интегритет и управување со ризици.

Улогата на ESG известувањето во економската отпорност

Првично, ESG известувањето за одржливост имаше значајна улога на финансиските пазари, каде што покажа дека одржливото управување е клучно за отпорноста на надворешни шокови. Инвестициските фондови што ги следат ESG стандардите покажуваат дека компаниите кои го применуваат ESG известувањето се поотпорни на економски кризи.

Со усвоената директива, се предвидува постепено проширување на обврската за известување на сите деловни субјекти. Секоја компанија ќе треба да ги вклучи своите деловни партнери во процесот на собирање податоци, што значи дека и тие ќе мора да доставуваат информации за својот ESG импакт.

Адаптација на ESG стратегиите и нивното влијание врз бизнисот

ESG стратегиите ќе мора да бидат прилагодени на секоја компанија поединечно. Географската локација, индустријата и пазарните услови ќе играат клучна улога во нивната имплементација.

Компаниите во енергетскиот сектор ќе имаат различни ESG приоритети (намалување на емисиите на гасови) во споредба со ИТ фирмите (управување со дигитален отпад и сајбер-безбедност).

Во иднина, сите компании ќе бидат подложени на проценка на усогласеност со ESG критериумите. Ова значи дека ќе се проверува дали тие навистина ги спроведуваат најавените мерки за одржливост или само декларативно тврдат дека го прават тоа („greenwashing“ – лажно прикажување на еколошка одговорност).

Шума со густи зелени крошни кои формираат силуета на клуч, низ која се гледа фабрика со високи оџаци што испуштаат чад. Сликата симболизира ESG предизвици, еколошка одржливост и проблемот со greenwashing – прикриено загадување зад еколошкиот имиџ.

Усогласеноста со ESG стандардите значително ќе влијае на бизнисот:

  • Кредитна способност – Банките и инвеститорите сè повеќе ги користат ESG податоците при одобрување кредити. Компаниите со слаби ESG практики ќе имаат потежок пристап до финансирање.
  • Конкурентност – Фирмите што не ги применуваат ESG стандардите ќе изгубат пазарен удел бидејќи потрошувачите и партнерите се повеќе преферираат одржливи компании.
  • Привлекување таленти – Младите професионалци сè почесто избираат работодавци што вложуваат во општествена одговорност и одржливост.

Во суштина, компаниите нема да можат да ги игнорираат ESG стандардите, бидејќи неуспехот во нивната примена ќе има директни последици врз нивната финансиска стабилност, пазарната позиција и способноста за привлекување квалитетна работна сила.

Клучни трендови во ESG известувањето за одржливост

Покрај регулативите, сè поголем е притисокот од јавноста, медиумите и организациите на граѓанското општество компаниите проактивно да пристапат кон ESG известувањето за одржливост. Според истражување на Global Reporting Initiative (GRI), 92% од најголемите светски компании веќе известуваат за одржливост, што укажува на растечката важност на транспарентноста во сите економски сектори.

Друг значаен тренд е интеграцијата на ESG податоците во анализите на финансиски ризици. Инвеститорите и банките сè почесто ги користат ESG информациите при носење одлуки, што значи дека компаниите со слаби ESG перформанси ќе имаат потешкотии во добивање капитал.

Предизвици и решенија за ESG известувањето за одржливост

И покрај јасните предности, ESG известувањето носи одредени предизвици:

  1. Усогласување со различни регулативи – компаниите што работат на повеќе пазари мора да ги следат различните стандарди (GRI, SASB, TCFD, CSRD).
  2. Собирање точни податоци – многу компании немаат соодветни системи за мерење на ESG перформансите.
  3. Обучување на вработените – ESG известувањето бара експертиза во областа на одржливоста.

Решенија за предизвиците во спроведувањето на ESG известувањето за одржливост

Иако ESG известувањето носи со себе одредени предизвици, постојат конкретни решенија кои можат да им помогнат на компаниите да ги надминат и да постигнат усогласеност со глобалните стандарди.

Усогласување со различни регулаторни рамки

Решение: Компаниите можат да користат интегрирани ESG рамки кои овозможуваат полесно усогласување со различни стандарди, како што се GRI, SASB, TCFD и CSRD.

Собирање на точни податоци

Решение: Дигитализацијата и употребата на софтверски решенија за следење на ESG перформансите може значително да ја подобрат точноста на податоците. Автоматизираните системи им овозможуваат на компаниите да собираат и анализираат податоци во реално време.

Обука на вработените

Решение: Компаниите треба да инвестираат во редовни ESG обуки и едукации на вработените за да осигураат дека сите нивоа на организацијата ја разбираат важноста на одржливоста и правилното известување.

Како може да ви помогне Unija Smart Accounting?

Unija Smart Accounting нуди целосна поддршка во имплементацијата на ESG стратегиите, вклучувајќи:

  • Анализа на тековните ESG практики, дефинирање на долгорочни цели и изработка на акциони планови за одржливо работење.
  • Соработка со вашиот тим за интеграција на ESG принципите во клучните деловни процеси и едукација на вработените за нивната примена.
  • Изработка на транспарентни и веродостојни извештаи за одржливост во согласност со меѓународните стандарди како што се GRI, SASB и TCFD.

Имплементацијата на ESG стратегијата трае од шест месеци до една година. Ова е долг процес, но носи долгорочни придобивки како:

  • зајакнување на конкурентноста,
  • подобрување на пристапот до капитал и
  • зајакнување на репутацијата меѓу инвеститорите, партнерите и потрошувачите.

Дали знаевте? Унија може да се пофали со статусот на пионер во ESG иницијативите. Затоа, не чекајте – посетете ја нашата ESG страница веднаш и откријте со какво знаење располагаме и како можеме да ви помогнеме.

Заклучок: Иднината на ESG известувањето за одржливост

Тематa за одржливоста веќе станува важен дел од дневниот ред во компаниите, но се предвидува нејзиното значење во иднина дополнително да се зајакне. Може да се очекува дека извештаите за одржливост со текот на времето ќе станат подеднакво важен дел од проценката на успешноста на бизнисот, како што досега беа финансиските извештаи.

Имајќи ја предвид сè поголемата регулација и растечкиот интерес на јавноста, ESG известувањето за одржливост ќе стане неизбежен елемент во стратегијата на секоја компанија. Ова, секако, важи за оние компании кои сакаат да останат релевантни и конкурентни на глобалниот пазар.